4 december 1943
Inleiding tot den inhoud
De Winterhulp in november 1943 werd uitgevoerd door de Nederlandse Volksdienst op aandringen van de Duitse bezetters. De nationaalsocialistische propaganda maakte gebruik van het initiatief om de Duitsers voor te stellen als weldoeners van de Nederlanders. Curt Bloch pleit ervoor om geen geld te doneren aan de Winterhulp. Het lost de nood in het eigen land niet op; het maakt alleen Adolf Hitler rijker. “Wat men aan Winterhulp zou geven Gaat in de Duitsche zak.”
Een Duits gedicht met de titel 1943 is geen 1918 publiceerde Curt Bloch al in zijn magazine van 13 november 1943. De Nederlandse versie in deze editie verwijst naar berichten in de politiek gelijkgeschakelde pers dat de vooruitzichten op de Duitse eindoverwinning veel beter zijn dan tijdens de Eerste Wereldoorlog. Voor Bloch is het duidelijk: zonder censuur en zonder dreiging van straf door Reichsführer-SS Heinrich Himmler zou men voor vrede pleiten. Er is “Geen doel, of men nog verder strijdt” en de strijd zal dit jaar of volgend jaar eindigen.
In het gedicht Ik wil er wel iets meer van weten vertelt Curt Bloch over een Nederlandse jongen die zich uit zucht naar avontuur en met hoge verwachtingen bij de Duitse Wehrmacht voegt. Maar “De dienst in ’t leger viel hard tegen”, de soldaat realiseert zich dat hij “Duitsch kanonnenvleesch” is en sterft als held voor de bezetters. Nu, zo zegt Bloch, is zijn dorst naar kennis bevredigd, “Pas thans weet hij daar alles van”.
In november 1943 werd de stad Berlijn zwaar getroffen door luchtaanvallen van de Royal Air Force. Curt Bloch beschouwt dit als de vergelding voor Duitse bombardementen op Britse plaatsen in 1940. De wraakacties die de woedende Joseph Goebbels aankondigde, zijn niet meer dan bluf. Hij weet dat het eind is gekomen en dat hij zal moeten boeten voor zijn begane misdaden.
Het trotse motto “Nun erst recht!” stond op spandoeken die in 1943 tijdens Duitse demonstraties werden getoond. Met deze campagne wilde men de laatste reserves mobiliseren in het verzwakte rijk. Bloch weet: “Maar als je zou kunnen zoals je wilt”, zou je dergelijke spandoeken niet meer dragen. Want net als in 1918 zullen de Duitsers deze oorlog ook verliezen. Maar omdat men geen slachtoffer wil worden van de Gestapo en “Himmlers woede”, draagt men geduldig de spandoeken – en het lijden.
