1 januari 1944
Inleiding tot de inhoud
Curt Bloch begint 1944 met een nieuwjaarswens: “Dat men ons spoedig make vrij En wederom tot mensch.”
Curt Bloch heeft een krantenknipsel uit juli 1942 aan zijn gedicht Tempora mutantur (Latijn voor “De tijden veranderen”) geplakt. Destijds was Joseph Goebbels nog “activistisch”, “vol goede moed en optimistisch” – de rijkspropagandaminister maakte zich vrolijk over een mogelijke aanval van de Britten en Amerikanen en verwelkomde hen spottend. Nu, anderhalf jaar later, beschrijft Bloch de duidelijk veranderde situatie – “De lust om te spotten is vergaan”.
Curt Bloch vergelijkt de dictator van het Duitse Rijk met Dzjengis-Khan, de stichter van het Mongoolse Rijk: Adolf Hitler heeft Joseph Stalin afgeschilderd als een “wreede booze Wolf” die “ons bloed wil zuipen”. Hij, Hitler, daarentegen zou de wereldcultuur “uit de duivelsklauwen” hebben gered. Maar Bloch noemt Hitler een charlatan die zich gedraagt als Dzjengis Khan en “nood en verworden” heeft gebracht.
De data in de jaarlijkse kalender van de nationaalsocialisten moesten de christelijke feestdagen en hun gebruiken volledig vervangen, en voor de belangrijkste vieringen werd gestreefd naar “eigen specifieke gebruiken”. Voor het Joelfest, de nationaalsocialistische interpretatie van het kerstfeest, verschenen verschillende publicaties over het onderwerp, waaronder instructies van de partij-instanties, leermiddelen voor de Hitlerjugend of de Nationaalsocialistische Lerarenbond met illustratief beeldmateriaal. Openbare kerstvieringen waren de basis voor een heropvoeding van het volk in de geest van de nationaalsocialisten. Ook werden er kerstboeken voor gezinnen uitgegeven met suggesties voor privé-vieringen. De kerstboom zou worden omgedoopt tot “Jultanne” [Joeldennenboom] , christelijke symbolen zoals het kruis en de kerstster zouden worden vervangen door het hakenkruis of het zonnewiel. Curt Bloch’s gedicht “Het Joelfeest” behandelt het “oud-Germaanse” ritueel. Hij schrijft dat men bij deze viering propagandaberichten zou zingen in plaats van kerstliederen en de zegen van de Führer zou ontvangen. Maar het zou niet lang meer duren voordat “Dan pakt men de nazi-boel, Uit is dan het feest van Joel”.
Met een nieuwjaarsgroet aan mijn vrienden sluit Curt Bloch het tijdschrift van 1 januari 1944 af. Hij zit nog steeds “stil en gevangen” en rouwt om de mensen die zijn weggevoerd. Maar hij zal blijven wachten op vrijheid en vrede – hij wenst zijn vrienden geluk voor het nieuwe jaar!
