1e jaargang, nr. 17

Inleiding tot de inhoud

Het opgeven van de stad Gomel door de Wehrmacht en verdere terugtrekkingen voor de oprukkende Russische troepen werden door de door Duitsland gecontroleerde pers positief voorgesteld. Curt Bloch amuseert zich erover dat dergelijke nederlagen in het openbaar verdoezeld worden en zelfs als tegenzet worden beschouwd. Volgens hem gaat het bij deze propaganda om pogingen om hun reputatie te redden – “Al voelt men ook zijn einde snel”.

In het gedicht Die van den oorlog leven behandelt Curt Bloch uitspraken van Adolf Hitler en Joseph Goebbels, die ondanks een uitzichtloze situatie tot het einde wilden vechten. Volgens Bloch gaat het de leiders alleen om hun eigenbelang, want vrede zou voor hen een zekere dood betekenen. De oorlog moet doorgaan, zodat ze hun eigen leven kunnen rekken – zelfs als de wereld daarbij ten gronde gaat.

Curt Bloch behandelt zijn verjaardag in het derde gedicht Het Novemberkind. Hij somt belangrijke historische gebeurtenissen op die op 9 november plaatsvonden, zoals de poging tot staatsgreep door senator Lucius Sergius Catilina in 63 voor Christus, de vernietiging van synagogen tijdens de zogenaamde Reichspogromnacht van 1938, en de mislukte aanslag van Georg Elser op Adolf Hitler (die eigenlijk plaatsvond in de nacht van 8 november 1939). Zijn eigen politieke interesse leidt Curt Bloch terug naar zijn geboortedag.

In Gedwarsboomde plannen gaat het over de zoektocht van Duitse oorlogsmisdadigers naar een toevluchtsoord in het buitenland. De geallieerden verijdelden dit plan door neutrale landen te verbieden onderdak te bieden aan de nationaalsocialisten. Curt Bloch schrijft dat “Hitlers nazistam” niet aan vergelding kan ontsnappen en daarom ’s nachts geen slaap kan vinden. “En ze trillen en ze beven voor het schrikbeeld van straf.”

Hors d’œuvre is een term uit de Franse keuken die een soort voorgerecht aanduidt. De vernietiging van Berlijn was, volgens de berichten die Curt Bloch uit het Twentsch Nieuwsblad heeft genoteerd, voor Josef Stalin een slechts een voorgerecht – een voorwaarde – voor de start van onderhandelingen. Na het Britse bombardement op de hoofdstad schrijft Bloch in L’hors d’œuvre de Mr. Stalin dat Berlijn “gecoventreerd” is – een verwijzing naar de vernietiging van de Engelse industriestad Coventry door de Duitse luchtmacht in de jaren 1940 tot 1942. Hij vermoedt echter dat de Russische machthebber niet tevreden zal zijn met deze kleine portie en een “rijk menu” zal eisen – namelijk heel “Allemagne”, bereid “en tortue” (op schildpadwijze).