10 februari 1945
Inleiding tot de inhoud
In het gedicht Of het een of het ander mijmert Curt Bloch over twee opties: Ofwel worden ze bevrijd door de Britten en Amerikanen, die slechts “per millimeter” vooruitgang boeken. Of de vrijheid komt van de Russen, waarbij Bloch zeer tevreden is over hun vooruitgang. Hoe dan ook, het is “de hoogste tijd.”
Met de rijmen in zijn ondergrondse tijdschriften speelt Curt Bloch “op de vleugel van mijn fantasie” – deze titel van een denkbeeldig lied is al te zien op het omslagontwerp. Door poëzie kan hij de lange, moeilijke periode van gevangenschap gemakkelijker verdragen, zich begeven op mentale reizen en zo de beperkingen van zijn schuilplaats overwinnen.
Een krantenbericht van 18 januari 1945 ontmaskert Curt Bloch in het gedicht “De Taak” als propaganda. Daarin staat dat de Duitse troepen zich hebben teruggetrokken uit de Belgische stad Houffalize en dit was geen teken van zwakte maar een onderdeel van hun taak. Als dat het geval is, spot Bloch, heeft “het Hitlerleger nu allerwegen deze taak gekregen.” Dat is om te lachen. Maar in het verborgene verheugt men zich in stilte.
In het gedicht De Koningstijger worden Stalin-tanks en Duitse Koningstijger-tanks met elkaar vergeleken. Volgens Joseph Goebbels, de Rijksminister van Propaganda, valt de vergelijking duidelijk in het voordeel van het Duitse gevechtsvoertuig uit, vooral vanwege zijn hoge snelheid. Curt Bloch merkt droog op dat dit waarschijnlijk de reden is waarom de Koningstijger bijzonder geschikt is om te ontsnappen …
Het Tannenberg-monument, de laatste rustplaats van voormalig president Paul von Hindenburg, wordt vernietigd door de Duitsers om te voorkomen dat het in handen valt van Russische troepen. Zijn stoffelijk overschot werd eerder opgegraven en naar Berlijn vervoerd. Curt Bloch ziet dit als een Voorzorgsmaatregel – om te voorkomen dat “dat die oude held, thans verontwaardigd en ontsteld van het verloop aan ‘t Oost’lijk front te Tannenberg in ‘t graf draait rond.de oude held zich nu in zijn graf omdraait, verontwaardigd en ontzet door de ontwikkelingen aan het Oostfront bij Tannenberg.”
1933 tot 1945 – precies twaalf jaar zijn er verstreken sinds Adolf Hitler politieke macht verwierf in Duitsland. Curt Bloch gebruikt dit moment voor een samenvatting: Duitsland is veranderd in een puinhoop, de jaren van gewelddadige methoden eisen nu verantwoording. Het zal niet lang duren voordat “Hitlers bende” aan zijn einde komt.
