BERLIJN, 1 februari. Tijdens de zwaarste dagen van de oorlog wordt de film „Kolberg“ vertoond in het Duitse Atlantische fort La Rochelle en in Berlijn. Een document van heldhaftige moed uit de moeilijkste tijd van Pruisen. In zijn allegorische betekenis is deze film relevant voor alle Duitsers en is het logisch om parallellen te trekken. Terwijl het eerdere generaties ontbrak aan het diepste begrip voor het lot van de mensen van Kolberg, kunnen wij hen begrijpen en, wat cruciaal is voor de huidige situatie van het fort Duitsland, ook voor hen opstaan. Ook onze tijd kent leiders als Gneisenau en Schiller en heeft talloze volksgenoten die, net als Nettelbeck en de burgers en boeren van Kolberg, hun bezittingen opofferen voor het vaderland. Ook onze vrouwen ondergaan zwaar lijden, net als die uit Kolberg, en blijven standvastig te midden van vlammen en rook bij het verlies van huis en haard bij nieuws over de heldendood van hun echtgenoten en zonen. Veel Duitse steden kunnen met trots genoemd worden samen met de heldhaftige Kolberg, wiens naam door de sombere tijd van de vernedering van Pruisen heen schijnt, een ster die straalde uit puin en ruïnes, de weg wees naar de volksstrijd van het Breslauer Freikorps en uiteindelijk naar de Bevrijdingsoorlogen. Rijksminister Dr. Goebbels heeft ter gelegenheid van de première van de film „Kolberg“ in het Duitse Atlantische fort La Rochelle op 30 januari de volgende radioboodschap gestuurd naar de fortcommandant: „Ik heb u een eerste exemplaar van de zojuist voltooide kleurenfilm ‚Kolberg‘ gestuurd voor de première op uw fort op 30 januari. De film is een artistieke lofzang op de dapperheid en volharding die bereid is de grootste opofferingen te brengen voor volk en vaderland. Het zal daarom zijn meest waardige première beleven als symbool van de nauwe militaire verbondenheid tussen het front en het thuisland bij de mannen die de deugden die in deze film worden afgebeeld, belichamen voor de hele natie. Moge de film aan u en uw dappere soldaten verschijnen als een getuigenis van de onwrikbare standvastigheid van een volk dat in deze dagen van wereldwijde strijd één is geworden met het strijdende front en vastbesloten is de grote voorbeelden van zijn glorieuze geschiedenis na te volgen. Heil aan onze leider!“
De commandant van het Duitse Atlantische fort La Rochelle antwoordde met de volgende radioboodschap: „De première van de kleurenfilm ‚Kolberg‘ vond vandaag plaats in het theater van La Rochelle voor soldaten van alle eenheden van het verdedigingsgebied. Diep onder de indruk van de heldhaftige houding van het fort Kolberg en de onovertroffen artistieke weergave, verbinden we aan onze dank voor de toezending van de film op 30 januari, opnieuw de belofte om hetzelfde heldhaftige gevecht van het thuisland aan te gaan en niet achter te blijven in uithoudingsvermogen en inzet. Lang leve Duitsland, lang leve onze leider! getekend Schirlitz, vice-admiraal, commandant La Rochelle.“ – 2 februari 1945, „Waakzaam in het Westen“
Vriend Joseph Göbbels zit in huis,
Zijn stemming is verduisterd,
Zijn nachtgebed voor ’t hakenkruis,
Ik heb het afgeluisterd:
De vijand zit in Cleef en Goch,
Dat is beslist geen gijntje [sic: geintje],
Ik vraag me af, hoe houd ik nog.
De troepen bij het lijntje.
Hoe houd ik nog het beste wel
De Duitsche kust bezetting
Der Citadel van La Rochelle
Voor Adolf aan de ketting.
Zij zitten wat geïsoleerd
Voor Hitler nog te strijden,
Doch als er niet gauw wat gebeurt,
Dan zinkt bij deze Luyden
De dapperheid op ’t doode punt
En geven zij zich over,
Ik moet wel zien, dat ik wat vind,
Maar ’t repertoire is poover.
Te vaak heb ik dezelfde plaat
Aldoor maar laten draaien
Zoodat zich menig Duitsch soldaat
Niet meer erdoor laat paaien.
Mijn stem alleen zal niet voldoen
De nieuwe situatie
Vereischt een nieuwe daad… en toen
Kreeg hij een inspiratie.
De nieuwe “Kolberg” – film stuur ik
Per spoed naar La Rochelle,
Aan de bezetting als publiek
Zal hij een voorbeeld stellen
Van oude Duitsche dapperheid
Voor honderd jaar geleden,
Hoe men destijds den dood ten spijt
Manmoedig heeft gestreden.
Zoodoende zag liep te La Rochelle
De „Kolberg“-film – premiere
En door die film verkeerden snel
Depressie en misere
Van elk soldaat in heldenmoed,
Men werd ertoe gedreven
En wilde gaarne lijf en bloed
Voor Adolf Hitler geven.
De commandant van La Rochelle
Liet dus telegrafeeren:
Al zitten wij hier in de knel,
Wij zullen ons verweren
Tot onze laatste ademtocht,
Met onze laatste krachten
Wij hebben pas de film bezocht,
U mag van ons verwachten
Dat wij van dapperheid bezield
Manmoedig zullen vechten,
Tot La Rochelle is vernield
En wij het loodje legden.
Al is er voor ons geen hoop,
De zege te verwerven,
Wij leerden in de bioscoop,
Zoals het hoort, te sterven
Wij houden allen voet bij stuk
En zullen als de leeuwen
Nog tot het laatste oogenblik
Leve de Führer! schreeuwen
De “Kolberg”-film is een succes,
Dat durf ik te vermelden,
Gewone weermacht en SS,
Zij toonen zich als helden.
En Göbbels las het telegram
En zeide zeer tevreden:
Ons leger is wat vuur en vlam
Voor zulke aardigheden.
Is nu de stemming ergens zoek,
Zal ‘k niet per radio kweelen,
Ik ga voortaan op ’t witte doek
Wat film-comedie spelen.
Het rijk werd in den laatsten tijd
Één groote bommenkrater
En Dokter Göbbels maakt daaruit
Een bioscoop-theater
Hij presenteert de “Kolberg” – prent,
Maar men ziet al terdege:
Hij goochelt slechts een happy end
En hij belooft de zege,
Terwijl die film niets meer is dan
Een oogenbliks-remedie
En een der laatste scenes van
De Derde Rijkstragedie …
Transcriptie: Thilo von Debschitz