12 december 1944
Inleiding tot de inhoud
Met het gedicht Het Verschil reageert Curt Bloch op een krantenartikel van Maarten van Nierop (1912–1979), lid van de NSB (Nationaal-Socialistische Beweging) en hoofdredacteur van het Twentsch Nieuwsblad. Hij ondertekende zijn bijdragen vaak met drie kruizen, vandaar dat Bloch hem “Driekruis” noemt. Nierop roept Nederlandse mannen op om bereid te zijn tot arbeidsdienst voor de Duitsers – dit zou een gelegenheid zijn om “zelf een prestatie te leveren voor de verdediging van ons grondgebied tegen den alles-verwoestenden vijand”. Immers, de Nederlanders worden niet gedwongen tot militaire dienst, zoals Dwight D. “Eisenhower het in de door hem bezette gebieden wèl doet.” Curt Bloch heeft een tegenovergestelde opvatting over wat de journalist als noodzakelijk beschouwt: Nederland zal niet zijn eigen graf graven, maar samen met de Britten vechten. “Want de Brit komt ons bevrijden.”
Duitse propaganda bevat regelmatig denigrerende taal over de Engelsen, die zij zien als aarzelend, “onmilitair”, gedegenereerd en met behoefte aan rust. Het oordeel luidt dienovereenkomstig: De Brit heeft geen talent … Maar dit is een vergissing gebleken: “de Britse soldaat zal het binnenkort zelfs tot een overwinning brengen”, dicht Curt Bloch. Dus zo decadent als in de nazipers wordt voorgesteld, zijn de eilandbewoners blijkbaar niet.
In de stad waar Curt Bloch zich schuilhoudt, is er een personeelswijziging in het stadsbestuur: het NSB-lid Wouter Jager wordt de nieuwe burgemeester van Enschede. Hij had al een opmerkelijke carrière gemaakt in de Nederlandse nazibeweging. Curt Bloch vindt dat iemand met de naam Jager goed past in de tijd van mensenjacht. Maar hij gaat ervan uit dat men de nieuwe burgemeester gauw ter aarde zal bestellen. (Deze voorspelling zou niet uitkomen. Wouter Jager werd na de oorlog veroordeeld tot gevangenisstraf en op 1 oktober 1948 voorwaardelijk vrijgelaten.)
Het embleem von de Duitse natie toonde een hakenkruis omgeven door een eikenkrans en bovenop de krans een adelaar met geopende bek. Dit symbool associeert Curt Bloch met foltering, terreur, lijden en massamoord. Het is een “Symbool van Duitse laagheid”.
Het gebrom van geallieerde bommenwerpers beschouwt Bloch als het zang der luchtkonvooien. Speciaal voor zijn lezers heeft hij een Engelstalige illustratie ingevoegd, zodat men zich kan informeren over het aantal en de taken van de bemanningsleden in het vliegtuig. Het “lied van de motoren” noemt Bloch een genot, het klinkt als muziek in zijn oren. Als de vliegtuigen terugkeren van hun missie, klinken ze anders omdat ze hun lading hebben afgeworpen. Dan weet hij dat bommen Hitler-Duitsland hebben getroffen. Hieruit put hij de hoop dat uit de puinhopen een nieuwe vrijheid zal oprijzen, “Uit de puinhoop uit de scherven, Nazitirannie moet sterven.”
