16-09-1944, 2e jaargang, nr. 46, pagina 11
16-09-1944, 2e jaargang, nr. 46, pagina 12
16-09-1944, 2e jaargang, nr. 46, pagina 13
16-09-1944, 2e jaargang, nr. 46, pagina 14

cover / inleiding inhoudsopgave

Goebbels‘ cultuurafbraak

De totale oorlogsinspanning.
Zware straffen op overtreding.
Naar de Rijksvolmachtigde voor de totale oorlogsinspanning. Rijksminister dr. Goebbels, mededeelt, zullen in de toekomst eindelijk nog alleen film en radio aan de soldaten aan het front en aan de werkenden in het vaderland ontspanning brengen en cultureele waarden overbrengen. Deze bereiken met het minste gebruik van menschen en materiaal de grootst mogelijke kringen van het Duitsche volk.
Bepaald wordt, naar D.N.B. meldt:
Alle theaters, variete’s, cabarets en tooneelscholen moeten voor den 1sten van September 1944 gesloten worden. De desbetreffende “Fachschaften” en vakgroepen worden opgeheven en het particuliere tooneel-, zang- en dansonderwijs wordt gestaakt. Alle circus-ondernemingen, op enkele na, die noodig zijn voor het behoud van het waardevolle dierenbezit, worden stilgelegd. De vrijkomende krachten zullen voor zoover zij voor den oorlog bruikbaar zijn, aan de strijdende troepen worden toegevoegd. Alle anderen worden in wapen- en oorlogsproductie gebruikt. Alle orkesten, muziekscholen en conservatoria staken met uitzondering van enkele leidende lichamen, waaraan ook de omroep voor de uitvoering van zijn programma’s dringend behoefte heeft, hun artistieken arbeid. Hun leden worden op dezelfde wijze als die van de stilgelegde tooneel-ensembles aan de weermacht toegevoegd resp. in de wapenindustrie gebruikt. Op het gebied van de beeldende kunst worden om dezelfde reden kunsttentoonstellingen en wedstrijden gestaakt en academies, kunsthoogescholen alsmede, de particuliere kunst- en schilderscholen gesloten. Publicaties op het gebied der schoone letteren, amusements- en aanverwante lectuur worden gestaakt. – 25-8-44

Er is ‘n algehele crisis,
En vandaag zien jullie onverhuld,
De andere kant van de medaille,
Het ware beeld van Hitlers bewind.

Er is niets en absoluut niets meer over
Behalve de allergrootste nood,
Na bijna twaalf jaar Nazikoorts
Is nu bij jullie alles dood.

Dit is zeker niet meer Spartaans,
Hierbij was Sparta een luxestaat,
In het Derde Rijk is er helemaal niets,
Dat werd bepaald in Goebbels‘ raad.

Jullie mogen nog een beetje radio luisteren
En mogen af en toe naar de bioscoop gaan,
Maar verder moeten jullie teren op
Wat jullie vroeger hebben gezien.

Want de theaters zijn gesloten
En de variétéshows en cabarets
In plaats daarvan genieten de volksgenoten
Van het Hakenkruisgeklets

En van de acrobatische toeren
Van de Hakenkruisagitatie
En de bedrieglijke toverkunsten,
Zoiets vervangt zeker het circus.

Je ziet de klompvoet op een strak koord dansen
En verdraaid als een slangenmens
Laat hij jullie Duitslands goede kansen zien
Zolang Adolf Hitler leidt.

Het is nu eenmaal een tijd van hardheid
En een tijd van zuinigheid
Dus geef je concerten op
En elk ander vermaak.

Zo maakte men de komedianten
Ook actief voor het leger
De heldenvaders staan garant
Voor de overwinning, nu gaat het niet meer mis.

En ook al zijn de acteurs boos,
Ze dragen stilletjes hun lot,
Veel vrolijke kleine ballerina’s
Werken nu dapper in de fabriek.

Het ritme van de machine
Vervangt de balletmuziek
En sommige prima ballerina‘s
Wensen dat Adolf zijn nek breekt.

Ja, acteurs en acteerstudenten,
Die staan zeker vanaf nu
Een beetje koeler tegenover
Hitler en het Hakenkruis.

Men breekt de laatste armoedige resten
Van de Duitse kunst nu grondig af.
En het systeem toont zich van zijn beste kant:
Als het culturele graf van Duitsland.

Post-editing: Sylvia Stawski, Ernst Sittig